وقتی می گویند فلان چیز از نظر شرعی،نجس است،منظور چیست؟چه عواملی باعث میشن تا چیزی رو نجس به حساب بیارن؟آیا موجوداتی ذره بینی مانند میکروب و ویروس و انگل و باکتری و ... باعث میشن تا چیزی از نظر شرعی، نجس و ناپاک و پلید به حساب بیاد و یا اینکه عامل یا عوامل دیگری باعث نجس شدن چیزی میشن و میکروب و ویروس و انگل و باکتری و ... ، فقط باعث آلودگی ظاهری چیزی میشن؟اصلا تعریف نجاست و تفاوت اون با آلوده شدن به میکروب چیه؟
سعی می کنیم با مقایسهء مواردی که در رسالات عملیهء علمای بزرگوار،به عنوان نجاسات شناخته شده اند،با یکدیگر و نیز سایر چیزهائی که پاک و مطهّر به حساب میان،به این سؤال جواب بدیم.
ممکنه کسی سؤال کنه که ضرورت یا اهمیت اینگونه بحث ها چیه؟
در جواب چنین سؤالی باید گفت که:
اولا پیامبر اکرم(ص) فرموده اند که: « حکمت،گمشدهء مؤمن است...» یعنی همونطوری که انسان برای پیدا کردن گمشده اش،تلاش میکنه،خوبه که برای پیدا کردن حکمت و هدف دستورهائی که از طرف شرع بهش میرسه،تلاش کنه...
ثانیا عقل سلیم هر انسان مسلمانی حکم میکنه که هرقدر راجع به آموزه های دینی اش،اطلاعات بیشتری داشته باشه،بهتر میتونه به اونا عمل کنه و نظر شارع مقدس رو تأمین بکنه.
ثالثا در مباحثه با غیر مسلمانان و قانع کردن اونا به اینکه چرا مشرکین از نظر ما نجس به حساب میان و چرا مسلمانان در رفت و آمد با مشرکین،به چنین چیزهائی مقیّد و پایبند هستن،دانستن چنین ریزه کاری هائی،بسیار لازم و ضروری هستش...
رابعا در سطح جامعه مون می بینیم که بعضی ها سگهای دست آموز با خودشون حمل می کنن و اونو به مهمونی ها و مکانهای عمومی و ... میبرن و وقتی بهشون اعتراض می کنی که سگ نجس هستش،ادعا میکنن که چون واکسن ها و دارو های سگ رو تزریق کردن یا اونو به حمام بردن،پس نجس به حساب نمیاد...این موضوع هم باعث بروز مشکلات و ناراحتی هائی در بین مردم دیندار و مؤمن میشه...
سعی میکنیم این مسئله رو موشکافی کنیم:
در رسالات عملیّهء علمای بزرگوار،موارد زیر رو به عنوان نجاسات معرفی کرده اند:
1) ادرار 2) مدفوع 3) منی 4) خون 5) مردار 6) عرق شتر نجاستخوار.
7) سگ 8) خوک.
9) شراب 10) فُقّاع(یعنی آبی که از جُو می گیرن).
11) کافر 12) مشرک.
در یک نگاه اجمالی می بینیم که موارد یک تا شش،هم از نظر علمای اسلام،نجس به حساب میان و هم از نظر دانشمندان علوم طبیعی،( یعنی مثلا زیست شناسان و پزشکان)،دارای میکروب هستن.
موارد هفت و هشت،یعنی سگ و خوک، هم دارای میکروب هستن و هم نجس به حساب میان؛اما اینجا نکته ای وجود داره: سایر حیوانات و حتی خود انسانها هم دارای میکروب هستن؛اما نجس حساب نمیشن.
موارد نهم و دهم،یعنی شراب و فقّاع(آب جو)،حتی اگه پاستوریزه و استریلیزه هم بشن و فاقد میکروب باشن،باز هم نجس به حساب میان.
موارد یازده و دوازده،یعنی کافر و مشرک،آیا دارای میکروب خاصی هستند که با شست و شو از بین نمیرن؟آیا مشرکی که مثلا روزی سه مرتبه به حمام میره؛اما بر طبق آیهء 28 سورهء توبه:
[یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ إِنَّمَا الْمُشْرِکُونَ نَجَسٌ...ای کسانی که ایمان آورده اید،به راستی که مشرکان،ناپاک هستند...]،
نجس به حساب میاد،چه میکروبی با خودش داره که با شست و شو از بین نمیره و فقط و فقط با شهادت به یگانگی خداوند،اون میکروب از بین میره و اون شخص مشرک،پاک و مطهر میشه؟
تازه اگه مواردی مانند رودخانه و دریا رو هم در نظر بگیریم،می بینیم که هر دو ممکنه دارای میکروبهای متعددی باشن؛اما رودخانه به عنوان آب جاری و دریا به عنوان آب کُر ،پاک به حساب میان.
با در نظر گرفتن موارد بالا نتیجه می گیریم که عامل نجس شدن،میکروب و ویروس و انگل و ... نیست.
این سؤال پیش میاد که اگه ماهیت نجاسات،میکروب یا ویروس یا انگل یا ... نیست،پس منشأ نجاست چیه؟
به تعبیر دقیق تر،اون چه عامل یا عواملی است که در نجاساتی که در بالا ذکر شد وجود داره و اونها رو نجس میکنه،بدون اینکه لزوما اون نجاسات،دارای میکروب یا ویروس یا انگل یا ... باشند.چرا آب رودخانه و دریا و نیز بدن حیواناتی غیر از سگ و خوک و نیز انسان مسلمان،علیرغم داشتن میکروب یا ویروس یا انگل یا ...پاک به حساب میان؟همچنین کافر و مشرکی که ممکنه روزی سه مرتبه با آب بهداشتی و مواد شویندهء با کیفیت،حمام بکنه،باز هم بر طبق آیهء 28 سورهء توبه(که در بالا ذکر شد)،نجس و ناپاک به حساب میاد؟
اگه حیوان حلال گوشتی مانند گوسفند،رو به قبله و با ذکر بسم الله سرش بریده بشه،پاکه و خوردنش حلال؛اما اگه رو به قبله کشته نشه و یا بدون ذکر بسم الله سرش بریده بشه،مردار و ناپاک به حساب میاد.آیا تفاوت این دو نوع گوشت در پاک یا ناپاک بودن،مربوط به میکروب خاصی است که با نگفتن بسم الله به وجود میاد؛اما با گفتن بسم الله به وجود نمیاد؟یا مثلا با ذبح شدن رو به قبله،این میکروب به وجود نمیاد؛اما اگر در جهتی غیر از قبله ذبح بشه،اون میکروب به وجود میاد؟مطمئنا نه.پس عامل نجاست مردار چیه؟
قبلا باید به این مسئله اشاره کنیم که هزار و چهارصد سال پیش(و نیز قبل از اون) که علوم،این همه پیشرفت نکرده بود و انسانها به علل پدیده های اطراف خودشون آگاهی کافی رو نداشتند،خداوند با ارسال ادیان و مخصوصا دین اسلام،دستورهای لازم رو در جهت تأمین سعادت دنیوی و اخروی انسانها ارسال کرده که حکمت و هدف بسیاری از اون دستورها به مرور زمان و با پیشرفت علم و افزایش آگاهی بشر،کشف گردیده و همینطور با ادامهء این پیشرفت ها،حکمت بقیهء دستورها هم کشف خواهند شد.
منشأ نجاست هم جزو چیزهائی است که ممکنه روزی توسط بشر کشف بشه؛اما در حال حاضر که هنوز کشف نشده،ما با عمل به دستورهائی که در شرع اسلام اومده و توسط علمای بزرگوار،به صورت فتواهای عملیّه در اختیار ما گذاشته شده،باید سعی کنیم ، نظر شارع مقدس و پروردگارمون رو تأمین کنیم و رضایتش رو به دست بیاریم...
(دوستان عزیز،اگه شما اطلاعات بیشتری در این زمینه دارید، اطلاع بدید)